Er komt een moment dat je als ouder voelt dat de balans begint te verschuiven. Je kind balanceert ergens tussen basisschool en brugklas, de wereld wordt groter, de telefoon speelt een hoofdrol en er komen steeds meer situaties waar jij geen zicht op hebt. Je vertrouwt je kind, je vertrouwt hun vrienden, maar alles daarbuiten… tja. Je wéét uit ervaring dat niet iedereen het beste met ze voor heeft of dezelfde waarden hanteert. Hoe ga je loslaten? Hoeveel vrijheid is normaal voor een tiener?
Vrijheid begint bij duidelijke afspraken
Kinderen hebben vrijheid nodig om te kunnen oefenen met keuzes. Maar vrijheid werkt vooral als er vooraf een kader is. Niet omdat je streng wilt zijn, maar omdat afspraken rust geven. Wanneer je wacht met praten over geld tot er iets misgaat, zit er vaak automatisch een negatieve emotie op het gesprek. En in spanning luistert niemand meer goed. Je kind niet en jijzelf waarschijnlijk ook niet.
Vooraf afspraken maken voorkomt dat je ad-hoc moet ingrijpen. Het geeft jou houvast en je kind duidelijkheid. Bovendien laat het zien dat geld niet alleen besproken wordt als er iets fout gaat, maar dat het onderdeel is van opgroeien.
Heb je behoefte aan structuur? In mijn gratis downloads vind je eenvoudige afspraken lijstje rondom zakgeld, mobieltjes, pinpas en kleedgeld. Zo hoef je niet zelf het wiel uit te vinden.
Samen kijken brengt inzicht
Veel ouders zijn bang dat meekijken in de bankapp voelt alsof je over de schouder van je kind meegluurt. Dat het inbreuk is op de privacy. Maar samen kijken is iets heel anders dan controleren. Het is een manier om geld zichtbaar te maken. Een digitale omgeving is voor kinderen abstract, zeker omdat zij van de generatie zijn die onbekend zijn met contant geld. Pas als ze zien waar geld vandaan komt en waar het naartoe gaat, ontstaat er besef.
Je hoeft dit niet dagelijks te doen. Eén moment per twee weken, of per maand is echt genoeg. Je vraagt simpelweg: wat viel je op, wat vond je slim, wat zou je anders willen? Je kind hoeft geen financiële verantwoording af te leggen; jij helpt alleen het gesprek op gang.
En dat werkt. Juist de openheid rondom geld maakt dat tieners leren nadenken vóórdat ze uitgeven.
Maak geld een normaal onderwerp in huis
Dit is misschien wel de meest onderschatte factor in financiële opvoeding: geld hoeft niet zwaar te zijn. Veel gezinnen praten alleen over geld als er stress is. Dan is het logisch dat kinderen geld koppelen aan spanning of tekort.
Het werkt veel beter als je geld regelmatig zijdelings laat terugkomen in dagelijkse situaties. Gewoon hardop denken, zonder dat het over je kind gaat. Je zegt bijvoorbeeld dat je twijfelt over een aankoop en even wacht, of dat je baalt van een rekening maar dat je ’m gewoon snel betaald. Het zijn kleine zinnen die een enorme boodschap dragen: geld is normaal, geld mag besproken worden en je hoeft niet perfect te zijn om goede keuzes te maken.
Als geld thuis een veilig onderwerp wordt, weten ze dat ze met al hun geldvragen en ook geldblunders thuis terecht kunnen.
Vrijheid is geen loslaten, maar begeleiden
Tieners vragen steeds meer ruimte. Dat hoort bij hun ontwikkeling. De kunst is om niet in de val te trappen van alles dichttimmeren of juist alles loslaten. Vrijheid werkt het beste als het voelt als een oefenterrein: ze mogen proberen, ontdekken, fouten maken, maar niet zonder richting. En die richting geef jij. Niet als politieagent, maar als coach. Met grenzen die logisch zijn. Met gesprekken die luchtig blijven. En met vertrouwen dat groeit door de jaren heen.
Wil je dit thuis goed neerzetten?
Veel ouders kiezen voor mijn mini-gids Van basis naar brugklas om één reden: ze willen niet wachten tot er gedoe ontstaat. Ze willen juist nu, in deze fase tussen kind en tiener, een basis leggen waar hun zoon of dochter later ongelooflijk veel aan heeft.
De gids helpt je met heldere afspraken, luchtige gespreksstarters én voorbeelden die passen bij deze leeftijd.
Wil je die stevige basis leggen voordat de drukte van de brugklas begint?
Download de mini-gids hier.
